terug naar
zeevaart

terug naar
binnenvaart

Staten- of Staatsiejacht; bij de VOC en WIC
Compagnies- of Transportjacht genoemd

 


Anonieme tekening van een spiegelpaviljoenjacht zoals b.v. in gebruik als statenjacht (1655-1670)

 


Het transportjacht van de Delftse kamer van de VOC. Prent van Hendrik Scheurleer 1762

 


"Het Staatenjagt van de Admiraliteit van Amsterdam", Willem van de Velde [1654].
Begroeting van de Hollandse driedekker, de Eendracht van Van Wassenaar van Obdam. Het gelijktijdig vuren lijkt een interpretatie van de kunstenaar. Een schip werd begroet door saluutschoten en beantwoordde dat pas na afloop met eenzelfde aantal, doch...
"De oorlogsschepen, die door koopvaardijschepen begroet worden, lossen gemeenlijk het derde van het aantal schoten, die ter hunner eer gedaan worden". Zie ook zeilstrijken.
Bij het rijkelijk versierde statenjacht ter linker zijde is naast de vuurmond het brede rondzwaard te zien:inzoomen.

 


"A Dutch Flagship Coming to Anchor with a States Yacht Before a Light Air" van Willem van de Velde de jonge. Hetzelfde tafereel wat later? Er wordt een bezoek gebracht aan het vlaggenschip. Het National Maritime Museum Greenwich dat het doek in bezit heeft dateert het "ca 1658" en vermeldt "An early painting by the artist before he had developed his own artistic style of ship portrayal".
Het marszeil aan de grote mast wordt gegeid. Het grootzeil - dat op het bovenste schilderij niet te zien is - is reeds geborgen.



Staaten Jag uit 1678, naar Jac. Storck

 


"Staaten Jagt".


Binnenkomst van Prins Willem V met vijf statenjachten in het kanaal van Welzinge in 1786.
De gravure is van R. Pollard en F. Jukes naar een tekening van D. Kleyne. (Zeeuws Museum Middelburg)